Trung tâm dữ liệu không chỉ là nơi lưu trữ thông tin, mà còn là hạ tầng chiến lược định hình sự phát triển của cả một khu vực. Thị trường trung tâm dữ liệu tại Việt Nam hiện được định giá khoảng 654 triệu USD năm 2024 và dự báo đạt 1,75 tỷ USD vào năm 2030, tương ứng với tốc độ tăng trưởng kép gần 18% mỗi năm – một trong những tốc độ tăng nhanh nhất khu vực. Sự xuất hiện của một trung tâm dữ liệu quy mô lớn có thể tạo ra một cuộc thay đổi toàn diện cho địa phương, từ hạ tầng kỹ thuật đến cơ cấu lao động, từ thương mại dịch vụ đến diện mạo kinh tế – xã hội. Việc DCH dự kiến triển khai Trung tâm Dữ liệu AI – Digital HUB tại Bà Rịa – Vũng Tàu vào cuối năm 2025 chính là minh chứng rõ rệt cho làn sóng dịch chuyển này.
Một trung tâm dữ liệu hiện đại đòi hỏi hạ tầng điện năng, viễn thông, an ninh mạng và nguồn nhân lực chất lượng cao. Để đáp ứng yêu cầu đó, địa phương phải nâng cấp hệ thống điện, xây mới trạm biến áp, mở rộng mạng lưới cáp quang, cải thiện nguồn nước làm mát. Những khoản đầu tư này không chỉ phục vụ riêng trung tâm dữ liệu mà còn giúp cả khu vực được thụ hưởng hạ tầng tốt hơn, từ doanh nghiệp đến người dân. Khi Digital HUB đi vào vận hành, nó sẽ trở thành điểm hút đầu tư phụ trợ, kéo theo sự hiện diện của các công ty công nghệ, nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây, bảo mật, logistics và nhiều ngành công nghiệp liên quan. Điều này dần hình thành một cụm công nghiệp số mới, biến khu vực xung quanh trở thành điểm đến cho các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo trong và ngoài nước.
Tác động lan tỏa của trung tâm dữ liệu không chỉ dừng lại ở khía cạnh công nghệ. Hoạt động thương mại, dịch vụ địa phương cũng được hưởng lợi trực tiếp. Lượng kỹ sư, chuyên gia, nhà cung cấp ra vào khu vực tăng lên kéo theo nhu cầu lưu trú, ăn uống, vận tải, dịch vụ hỗ trợ. Các khách sạn, nhà hàng, siêu thị, dịch vụ bảo trì, vệ sinh công nghiệp đều có thêm cơ hội kinh doanh. Đây là động lực hình thành các khu đô thị dịch vụ chất lượng cao, góp phần nâng cấp diện mạo thành phố. Trong tương lai, khu vực quanh Digital HUB có thể phát triển thành một “đô thị số” với nhà ở cho kỹ sư, không gian làm việc chung cho startup, trung tâm nghiên cứu AI và hệ sinh thái dịch vụ đồng bộ.
Một lợi thế khác là trung tâm dữ liệu tạo ra việc làm chất lượng cao ngay tại địa phương. Hàng trăm kỹ sư CNTT, kỹ thuật viên bảo trì, chuyên gia vận hành sẽ được tuyển dụng trực tiếp, chưa kể hàng nghìn việc làm gián tiếp trong chuỗi cung ứng từ vận tải, hậu cần đến dịch vụ an ninh, bảo vệ. Đây là cơ hội nâng cao tay nghề và thu nhập cho người lao động, giúp Bà Rịa – Vũng Tàu không chỉ là trung tâm công nghiệp – cảng biển mà còn trở thành trung tâm nhân lực công nghệ cao. DCH cũng cho biết sẽ phối hợp với các trường đại học, cao đẳng trong khu vực để đào tạo kỹ thuật viên vận hành trung tâm dữ liệu, tạo nguồn nhân lực số tại chỗ và giảm tình trạng lao động phải di chuyển lên các đô thị lớn để tìm việc.
Tác động lâu dài của một trung tâm dữ liệu còn nằm ở việc thay đổi cấu trúc kinh tế địa phương. Giống như các khu công nghiệp từng biến những vùng đất hoang sơ thành trung tâm sản xuất, sự xuất hiện của Digital HUB có thể biến Bà Rịa – Vũng Tàu thành trung tâm dữ liệu của khu vực Đông Nam Bộ. Với hạ tầng lưu trữ và xử lý AI mạnh mẽ, địa phương có thể triển khai chính quyền điện tử, nâng cấp dịch vụ công trực tuyến, giúp người dân thực hiện thủ tục hành chính nhanh gọn, minh bạch. Doanh nghiệp địa phương có thể tận dụng dữ liệu để phân tích thị trường, tối ưu sản xuất, giảm chi phí logistics, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh. Ngành du lịch biển vốn là thế mạnh của tỉnh cũng sẽ được hưởng lợi khi ứng dụng dữ liệu lớn và AI để dự báo nhu cầu, tối ưu dịch vụ và nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Quan trọng hơn cả, trung tâm dữ liệu đặt trong nước giúp bảo đảm chủ quyền số, bảo vệ dữ liệu công dân và dữ liệu quan trọng của nhà nước, giảm nguy cơ phụ thuộc vào hạ tầng nước ngoài. Khi dữ liệu được lưu trữ tại chỗ, niềm tin của người dân và doanh nghiệp đối với các dịch vụ số cũng được củng cố, từ đó thúc đẩy nhanh hơn quá trình chuyển đổi số trên diện rộng.
Tất cả những yếu tố trên cho thấy một trung tâm dữ liệu không đơn thuần là một công trình hạ tầng công nghệ, mà là động cơ tăng trưởng mới của địa phương. Digital HUB mà DCH chuẩn bị triển khai được kỳ vọng sẽ trở thành “trái tim” của hạ tầng số khu vực, cung cấp năng lượng dữ liệu cho hàng loạt lĩnh vực từ sản xuất, thương mại, y tế, giáo dục đến quản lý nhà nước. Khi chính thức vận hành vào năm 2026, dự án này không chỉ mang lại giá trị cho doanh nghiệp, mà còn tạo nên một bước ngoặt kinh tế – xã hội cho khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu, đưa tỉnh trở thành một cực phát triển mới trong kỷ nguyên kinh tế số đang bùng nổ.